Màu sắc là một yếu tố được ứng dụng trong nhiều vấn đề của cuộc sống, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế và sản xuất các sản phẩm đòi hỏi tính thẩm mỹ cao. Thực ra, việc phối màu cũng có những nguyên tắc và quy tắc riêng mà hầu hết các bạn đều phải tuân theo để tạo nên những “bức tranh” đẹp và hài hòa. Nắm vững 6 nguyên tắc phối màu chuẩn của thiết kế, bạn sẽ tạo nên những bức tranh phối màu đẹp và nghệ thuật hơn cả mong đợi.
Việc phối màu tưởng chừng như đơn giản dựa trên mắt thẩm mỹ của mỗi người, nhưng nếu nắm vững những nguyên tắc riêng, bạn sẽ thấy việc kết hợp cùng lúc nhiều màu sắc khác nhau trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. . Ngay sau đây hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về ý nghĩa của màu sắc và những nguyên tắc phối màu được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.
Phối màu là gì?
Phối màu là quá trình kết hợp các màu sắc khác nhau trong một thiết kế hoặc hình ảnh để tạo nên sự hài hòa, cân đối và hấp dẫn. Nó là một khía cạnh quan trọng của thiết kế và nghệ thuật, và được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, thời trang, trang trí và hình ảnh kỹ thuật số.
Phối màu phù hợp có thể tạo cảm giác tươi mới, hài hòa, nổi bật hoặc tạo ấn tượng đặc biệt. Các nguyên tắc cơ bản của phối màu bao gồm sự cân bằng giữa màu chính và màu phụ, độ tương phản, đậm nhạt và tương đồng. Có nhiều cách phối màu như phối màu tương phản, phối màu tương tự, phối màu ba màu, phối màu đồng, v.v.
Phân loại màu sắc
Phối màu có thể được phân loại thành các loại chính dựa trên độ tương phản và mối quan hệ giữa các màu. Dưới đây là một số cách phân loại phối màu phổ biến:
Phối màu tương phản: Kết hợp các màu đối lập trên bánh xe màu, chẳng hạn như đỏ và xanh lam, vàng và tím. Cách phối màu tương phản tạo nên sự tương phản mạnh mẽ và nổi bật.
Phối màu tương tự: Sử dụng các màu liền kề trên bánh xe màu, chẳng hạn như xanh lục, vàng và cam. Phối màu tương đồng tạo sự mềm mại, nhẹ nhàng.
Phối màu ba màu: Sử dụng ba màu cách đều nhau trên bánh xe màu, chẳng hạn như xanh dương, đỏ và vàng. Sự phối hợp ba màu tạo nên sự cân bằng và hài hòa.
Phối màu đồng nhất: Sử dụng các màu giống nhau hoặc tương tự nhau, chẳng hạn như các sắc thái khác nhau của màu xanh lam. Phối màu thống nhất cho tính nhất quán và ổn định.
Phối màu hỗn hợp: Phối hợp nhiều cách phối màu khác nhau để tạo sự độc đáo và sáng tạo. Ví dụ: bảng màu tương phản kết hợp với bảng màu tương tự.
Việc lựa chọn cách phối màu phù hợp phụ thuộc vào mục đích và cảm nhận của người thiết kế. Điều quan trọng là tạo ra sự cân bằng và hài hòa giữa các màu sắc để đạt được tác động và tầm nhìn mà nhà thiết kế mong muốn.
Ý nghĩa của màu sắc
- Có hai loại màu, màu cơ bản và màu thứ cấp. Trong đó màu phụ là màu được trộn từ 2 màu khác nhau để tạo thành màu mới.
- Có hai phân cực màu trái ngược nhau, một là màu ấm và một là màu lạnh.
- Bạn càng trộn nhiều màu khác nhau, bạn sẽ tạo ra nhiều màu mới khác nhau, hơn nữa là các tông màu khác nhau. Sự phát triển của cách phối màu từ thời xa xưa đã được tóm tắt trong bánh xe màu cơ bản hoặc bảng màu.
- Tất cả các màu có độ sáng và độ bão hòa khác nhau.
- Màu sắc thể hiện tinh thần, cảm xúc, giá trị của một “tác phẩm” hay một con người. Ví dụ, màu đỏ là biểu tượng của sự tức giận, màu vàng là sự cảnh báo hay màu hồng là sự dịu dàng…
Phối màu đơn sắc
Màu đơn sắc là màu cơ bản nhất trong bảng phối màu, là màu chủ đạo, là màu chủ đạo trong bất kỳ “tác phẩm” nào và chỉ được điều chỉnh bằng sắc độ từ đậm sang nhạt.
Những gam màu đơn sắc thuần túy có ưu điểm là mang lại cảm giác dễ chịu cho người nhìn nhưng đôi khi vì quá đơn giản nên sẽ không tạo được điểm nhấn ấn tượng. Vì vậy, bạn cần kết hợp màu đơn sắc với những màu sắc khác để vừa phát huy ưu điểm, vừa khắc phục nhược điểm của nó. Hoặc bạn có thể sử dụng màu đơn sắc trong những “tác phẩm” phong cách tối giản sẽ vô cùng phù hợp.
Phối màu tương tự
Kết hợp một màu cơ bản với các màu khác sẽ tạo ra nhiều màu hơn nữa được gọi là màu phụ. Tuy nhiên, chúng ta có một màu phụ thứ nhất (kết hợp 2 màu), màu phụ thứ hai (kết hợp màu phụ thứ nhất với một màu khác). Khi được sắp xếp cùng nhau, chúng tạo thành một bảng màu cơ bản và các màu tương tự xuất hiện liền kề nhau trong bánh xe màu đó.
Khi bạn kết hợp 3 gam màu tương đồng sẽ tạo nên hiệu ứng đa dạng và ấn tượng hơn cho “tác phẩm”, đồng thời mang đến cảm giác hài hòa, êm dịu và đồng nhất hoàn hảo.
bảng màu bổ sung
Phối màu bổ sung trực tiếp có nghĩa là trộn các màu đối lập, là các màu đối diện nhau trên bánh xe màu. Thường thì người ta sẽ chọn một màu chủ đạo, sau đó thêm những màu “đối lập” với màu chính. Cách phối màu này tạo nên sự tương phản mạnh ấn tượng, thường được chọn để làm nổi bật những chi tiết quan trọng trong một “tác phẩm”.
Phối màu bổ sung bộ ba (Triadic)
Phối màu bổ sung ba được coi là cách phối màu cơ bản nhất và an toàn nhất. Bạn cần chọn một màu chủ đạo, sau đó vẽ một tam giác cân trên bánh xe màu để tìm hai màu phụ của nó, từ đó có được bộ ba màu cơ bản. Tuy nhiên, tùy thuộc vào các màu khác nhau, bạn sẽ có được bộ ba màu có sự cân bằng tốt nhất.
Bảng màu bổ sung cho hình tứ giác hoặc hình chữ nhật
Trong số các cách phối màu, cách phối màu này phức tạp nhất và tốn nhiều thời gian, công sức nhất để chọn màu. Tuy nhiên, nếu kiên trì, kết quả sẽ vô cùng mỹ mãn khi bạn có trong tay một bộ bốn màu mang đến sự tươi mới vô cùng hiện đại.
Không khác nhiều so với cách phối màu với hai màu đối lập nhưng thay vì hai, nhà thiết kế cần tìm bốn màu, thường được chia thành hai cặp, một cặp màu nóng và một cặp màu lạnh.
Chia phần bù
Khá giống với cách phối màu bổ sung trực tiếp, nhưng cách phối màu bổ sung xen kẽ sẽ có ít nhất 4 màu cho một bảng xen kẽ cơ bản, từ đó có thể tạo nhiều bảng màu một cách linh hoạt và theo cặp. Màu mới, ấn tượng. Cách phối màu này được sử dụng nhiều khi bạn muốn tạo điểm nhấn.
Lưu ý khi phối màu
Khi pha trộn màu sắc, có một số cân nhắc quan trọng bạn nên xem xét để đảm bảo sự hài hòa và tính thẩm mỹ trong thiết kế hoặc cách trình bày màu sắc của bạn. Dưới đây là một số lưu ý cơ bản khi phối màu:
Chọn màu chủ đạo: Chọn một màu chủ đạo để làm nổi bật thiết kế. Màu chủ đạo có thể là màu nổi bật hoặc màu thường được sử dụng với tỷ lệ lớn.
Sử dụng màu tương phản: Sử dụng màu tương phản để tạo sự cân bằng và tương phản trong thiết kế của bạn. Màu tương phản là những màu nằm ở phía đối diện của bánh xe màu, ví dụ: đỏ và xanh lá cây, vàng và tím.
Sử dụng cách phối màu hài hòa: Sử dụng cách phối màu hài hòa, tức là sử dụng các màu có mối quan hệ hài hòa với nhau trên bánh xe màu. Các công cụ trực tuyến như Adobe Color hoặc Coolors có thể giúp bạn tạo các bảng màu hài hòa.
Sử dụng các tông màu: Sử dụng các màu cùng tông để tạo sự nhẹ nhàng và thư thái cho thiết kế. Ví dụ, sử dụng màu pastel hoặc màu trung tính.
Đánh giá màu nền: Khi một màu phù hợp với một nền hoặc môi trường nhất định, hãy xem lại màu nền đó và đảm bảo màu thiết kế phù hợp và nổi bật so với màu đó.
Sử dụng màu xung quanh: Xem xét màu sắc của các yếu tố xung quanh thiết kế của bạn, chẳng hạn như màu của nội thất hoặc màu của các yếu tố liền kề. Đảm bảo rằng màu sắc của thiết kế phối hợp và không xung đột với môi trường xung quanh.
Thử nghiệm trên nhiều thiết bị: Khi làm việc trên các dự án trực tuyến hoặc đa phương tiện, hãy thử nghiệm màu sắc trên nhiều thiết bị để đảm bảo tính nhất quán và khả năng hiển thị trên tất cả các nền tảng.
Thử nghiệm và tinh chỉnh: Thử nghiệm và tinh chỉnh màu sắc trong quá trình thiết kế. Đôi khi một màu có thể trông đẹp trên bảng màu nhưng lại không đẹp khi áp dụng vào thiết kế thực tế.
Tránh quá tải màu sắc: Tránh sử dụng quá nhiều màu sắc khác nhau trong một thiết kế. Tập trung vào một vài màu cơ bản để đảm bảo tính thống nhất và tránh sự phức tạp không cần thiết.
Tin tưởng vào giác quan của bạn: Cuối cùng, hãy tin tưởng vào giác quan và sự sáng tạo cá nhân của bạn khi phối màu. Hãy luôn thử nghiệm và tìm tòi để tìm ra những cách phối màu độc đáo và thú vị.
Kết thúc
Trên đây là một số nguyên tắc phổ biến trong phối màu được các chuyên gia thiết kế áp dụng rộng rãi và sáng tạo. Tùy vào mục đích và nhu cầu thực tế mà bạn sẽ có những cách kết hợp màu sắc khác nhau. Chúc bạn may mắn trong cách phối màu của mình để tìm được sự kết hợp ưng ý nhất.
Chuyên mục: Tổng hợp
Nhớ để nguồn bài viết này: Phối màu đẹp và nghệ thuật không phải ai cũng biết
của website kiddy.edu.vn